لیۆنهارد ئویلەر

لیۆنهارد ئویلەر یێ باڵا دەستە دناڤ ڕەوشەنبیریێن ڕووناکبیریێ دا، میراتێ وی یێ سویسڕی و بەهرا وی یا سەرنجڕاکێش د بیرکاریێدا و ئیلاهیاتێدا  هێشتا ل تەمەنەکێ بچوویک وی جودا دکەت. ئویلەر ل ١٥نیسانا ساڵا ١٧٠٧ ل باژێڕێ باسل ل سویسڕا ژ دایک بوویە. چارەنڤیسێ وی ئەوبوو کو ناڤێ خوە د بەرێ بنیاتێ یێ مێژوویا زاستیدا بنڤیسیت.

گەشتا ئەکادیمیا ئویلەری بەرێ ویدا ئەکادمییا ب ناڤ و دەنگا سانت پترسبۆرگ ل ڕووسیا. ئویلەر ل وێرێ بوو پڕۆفیسور  و ب کویری چوو دناڤ هویرکاریێن تیۆرا ژمارەیی، کالکوڵاس و تیۆرا گرافیکێ. بەشداریێن وی د نڤیسینا بیرکاریێدا  شوڕەشگێڕانەبوون، ئەوی هێما  دانە نیاسین کو بوونە زمانێ بیرکاریزانان ل سەرانسەری جیهانێ. نیشانێن ژ بۆ فانکشنێن-کردارێن سێگۆشەیی، و بەردەوامییا ‏(e) بۆ لوگاریتمێن سرۆشتی، و ‏( pi )  بۆ ڕێژەیا دورا بازنەیەکێ ب تیرێ وێ، ئەڤە هەموو دیاریێن بەردەوام یێن ئویلەرینە بۆ زانستی.‏








دناڤ دەستکەفتێن بێ هەژمار یێن ئویلەریدا، ئێک ژ وان دەستکەفتان وەکو سەمفۆنیا جوان یا بیرکاریێ دیارە: هاوکێشا ئویلەری eiπ+1. ئەڤ هاوکێشا ڕەسەن ئێکگرتنا پێنج نەگوڕێن بیرکارییا بنەرەتییە، کو ژمارێن ئاڵۆز، سێگۆشەیی و ئەرکێن ڕێزبەندییێ پێکڤە گرێددەت.


هەوڵێن زانستی یێن ئویلەری بتنێ د  تیۆراندا و فۆرمولاندا نەبوون، کارێن وی تێگەهشتنەکا کویرتر دەربارەی زنجیرێن بێ دووماهی و بەشێن بەردەوام و گەلەک تشتێن دی دابین کر، ئەڤەژی بۆ ئەگەرێ هندێ  کو ژ لایێ ئەکادمییا بەڕلینێ و ئەکادمییا زانستی یا فەڕەنسا دەستخۆشی لێ بهێتە کرن. هێزا هزرا وی ژبەر زەحمەتیێن کەسی  ئەو بێ هێڤی نەکر وەکو دلشکەستنا وی ژبەر ژدەستدانا چەند ژ سێزدە زارۆیێن وی و بەرهنگاربوونا ئاریشێن بینینێ د ماوێ ژیانا ویدا




ئەڤرۆ ژی میراتێ ئویلەری وەکو بەرێ هەر یێ زیندییە، بەشداریێن وی د بوارێن بیرکاریێ و زاستیدا  بەردەوامن ڕوحا وی یا ڤەکوڵەر و خۆبەخش سرۆشبەخشە-ئیلهامبەخشە بۆ زانایان و بیرمەندان. ئەڤەژی  بەڵگەیە ل سەر هێزا بەردەوام یا مەرەقداری و ئەقلێ مرۆڤان




چیڕۆکا لیونهارد ئویلەری نە بتنێ چیڕۆکەکا سەرکەفتنێ یا بیرکارەکێیە، بەلکو ڤەگێڕانا دەستنەداهێلانا مرۆڤان و ل دویڤ چوونا بەردەوامییا ب دەستڤەئینانا ڕووناکبیرییێە. کارێن ژیانا وی وەکو چرایەکێ دێ مینن، و دێ ڕێبەرییا گەڕیانێ ل دویڤ تێگەهشتنا جیهانەکێ کەت کو هەردەم برسیا ڕووناهییا زانینێیە.